• 23 maj, 2025
• Natasza El Mejri
• No comment

Nowa Biała Księga: Sygnalizacja odpowiedzialnej roli Chin w świecie

W ubiegłym tygodniu Chiny opublikowały swoją pierwszą Białą Księgę dotyczącą bezpieczeństwa narodowego – dokument, który choć nie wnosi rewolucyjnych zmian, niesie istotny przekaz. Pokazuje on, że Pekin traktuje kwestie bezpieczeństwa z coraz większą powagą i zamierza odgrywać bardziej zdecydowaną rolę na arenie międzynarodowej. Chińskie kierownictwo, zaniepokojone nasilającymi się napięciami geopolitycznymi, pragnie kształtować nowy, wielobiegunowy porządek globalny w sposób pokojowy i odpowiedzialny.

Pod przewodnictwem Xi Jinpinga Chiny wkroczyły w tzw. „nową erę”, charakteryzującą się pogłębioną integracją polityki rozwojowej i bezpieczeństwa. W 2014 roku zapoczątkowano holistyczne podejście do bezpieczeństwa narodowego, którego kulminacją było powstanie Komisji Bezpieczeństwa Narodowego i przyjęcie pierwszej strategii bezpieczeństwa w 2021 roku. Najnowsza Biała Księga to kolejny krok w umacnianiu tych fundamentów.

Bezpieczeństwo jako filar rozwoju i partnerstwa globalnego

Chińskie rozumienie bezpieczeństwa jest szerokie i wielowymiarowe – obejmuje nie tylko kwestie militarne, ale również ekonomię, kulturę, technologie, zdrowie, żywność, przestrzeń kosmiczną, a nawet głębiny morskie. Takie podejście odzwierciedla pragmatyzm Pekinu w dążeniu do zrównoważonego rozwoju i stabilności wewnętrznej. Choć niektórzy komentatorzy sugerują, że może ono ograniczać innowacyjność, Chiny wyraźnie deklarują chęć kontynuowania reform i dalszego otwarcia na świat.

Kluczowym elementem nowej doktryny jest integracja bezpieczeństwa krajowego i międzynarodowego. W 2022 roku Chiny ogłosiły Globalną Inicjatywę Bezpieczeństwa (GSI), która promuje wspólne, uniwersalne i trwałe bezpieczeństwo. Pekin w ten sposób odchodzi od dotychczasowej strategii „ukrywania potencjału”. Pozycjonuje się jako aktywny i odpowiedzialny gracz na arenie międzynarodowej, który szuka pokojowych rozwiązań i wspólnych wartości.

Globalna odpowiedzialność i budowanie wspólnoty bezpieczeństwa

Globalna Inicjatywa Bezpieczeństwa oraz inne dyplomatyczne działania Chin potwierdzają ich zaangażowanie w budowanie światowej wspólnoty bezpieczeństwa. Xi Jinping, w wystąpieniu na Forum Boao dla Azji w 2022 roku, podkreślił, że świat powinien być postrzegany jako „niepodzielna wspólnota bezpieczeństwa”. Choć w najnowszym dokumencie termin „niepodzielne bezpieczeństwo” nie pojawia się bezpośrednio, idea wspólnej odpowiedzialności i wzajemnego poszanowania suwerenności pozostaje niezmienna.

Chiny krytykują podejście oparte na hegemonii, blokach wojskowych i eksportowaniu modeli politycznych. Zamiast tego promują wielostronność, prawo międzynarodowe i pokojową koegzystencję – wartości zakorzenione w tradycjach Ruchu Państw Niezaangażowanych. To podejście czyni Chiny naturalnym partnerem dla krajów Globalnego Południa, które również cenią niezależność i stabilność jako warunki rozwoju.

Strategiczna współpraca z Rosją pozostaje istotnym elementem chińskiej wizji bezpieczeństwa. Ostatnie spotkanie Xi Jinpinga z Władimirem Putinem w maju, zorganizowane w duchu historycznej pamięci i współpracy, symbolizuje rosnące znaczenie tej relacji. Dla Pekinu Rosja jest nie tylko kluczowym sąsiadem, ale również istotnym partnerem w budowaniu globalnej równowagi strategicznej.