• 27 lut, 2025
• Natasza El Mejri
• No comment

“Szczepionki” przeciwko informacjom

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ostrzegła przed niebezpieczeństwem rzekomych “dezinformacji” podczas szczytu demokracji w Kopenhadze i nakreśliła niepokojącą wizję przyszłości kontroli informacji.

“Prebunking” zamiast sprawdzania faktów – strategia szczepień przeciwko niepożądanym opiniom

Prebunking to stosunkowo nowy trend w przeciwdziałaniu tzw. fałszywym wiadomościom. Oświadczenie Google zwróciło teraz większą uwagę na ten temat. U podstaw prebunkingu leży przewidywanie fałszywych wiadomości i uwrażliwianie odbiorców informacji na próby manipulacji. Podobnie jak w przypadku szczepień, celem jest zbudowanie odporności. Infekcja nie jest jeszcze obecna, fałszywe wiadomości jeszcze się nie rozprzestrzeniły, a mimo to organizm jest przygotowany i świadomy zagrożenia.

Teraz ta nauka ma być zastosowana w mediach.

Komunikacja naukowa to złożone zadanie, dla którego szybki rozwój mediów otwiera nowe możliwości, ale także stawia nowe wyzwania. Jednym z podstawowych problemów jest dominujący idealny obraz produkcji wiedzy naukowej, który przedstawia ją jako obiektywne, bezinteresowne przedsięwzięcie nieskażone konfliktami społecznymi, w którym tworzona jest wyłącznie wiedza oparta na faktach, którą można sklasyfikować według prostego schematu prawda/fałsz, i która z czasem będzie rosła, tak aby najnowsze odkrycia były zawsze najlepsze. Podążając za tym naukowym mitem, wiedza naukowa byłaby absolutnie godna zaufania – tak długo, jak produkcja wiedzy nie podlegałaby nieuczciwym machinacjom, takim jak lobbing, który reprezentuje najbardziej aktualną wiedzę i jego “informacje” są zawsze najlepiej dostępne. Fakt, że ten wizerunek – który jest tutaj nieco przesadzony – jest bardzo skuteczny.

Udowodniła to między innymi pandemia COVID-19. Pojawiło się wiele wezwań do zaufania “nauce” czy też środki podjęte przez polityków zostały zakomunikowane jako nie mające alternatywy, ponieważ były oparte na nauce.

Von der Leyen wprowadzi “szczepienie” się przeciwko prawdzie

Według von der Leyen badania wykazały, że zapobieganie mitom jest bardziej skuteczne niż ich późniejsze obalanie. Odnosi się ona do tej koncepcji jako “prebunking” – strategii mającej na celu uodpornienie ludzi na “manipulację” na wczesnym etapie.

Von der Leyen wezwała nas do postrzegania dezinformacji jako wirusa: “Kiedy jesteśmy zarażeni i musimy być leczeni (narażeni), jest już za późno. Lepiej jest się wcześniej uodpornić – innymi słowy, być “wstępnie zaszczepionym” przeciwko fałszywym informacjom”.

Społeczeństwo musi zbudować “odporność na manipulację informacjami”, kontynuowała von der Leyen.
Oświadczenia Von der Leyen jasno pokazują, że UE coraz bardziej przekształca się w strukturę kontrolną, która chce aktywnie sterować kształtowaniem opinii – pod pozorem walki z “dezinformacją”… wprowadzać własną dezinformację?